Τα Logistics στον πυρήνα της κατασκευαστικής διαδικασίας
Τα logistics αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της κατασκευαστικής δραστηριότητας και όχι άδικα, καθώς συντονίζουν μεγάλο αριθμό περίπλοκων διαδικασιών, οι οποίες έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο χρονοδιάγραμμα και στον οικονομικό προϋπολογισμό κάθε έργου.
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΙΜΙΛΗ
Τα logistics σήμερα θεωρούνται απαραίτητα για την οργάνωση όλων των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της βιομηχανίας κατασκευών. Ως logistics στις κατασκευές θα μπορούσαμε να ορίσουμε τον σχεδιασμό, την εκτέλεση και τον έλεγχο της προμήθειας, την μεταφορά και την τοποθέτηση των πρώτων υλών, αλλά και όλων των άλλων πόρων που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του οικοδομικού έργου, καθώς και την ανακύκλωση των λημμάτων εργοταξίου. Με άλλα λόγια, τα logistics οργανώνουν τις δεκάδες διαδικασίες που πρέπει να εκτελεστούν, μέχρι να φθάσουν τα δομικά υλικά από τον προμηθευτή στον κατασκευαστή και μετέπειτα στις ειδικές δομές ανακύκλωσης. Σε μία τόση σύνθετη αλυσίδα, ακόμα και το παραμικρό λάθος μπορεί να στοιχίσει μοιραία σε χρόνο και κόστος, βγάζοντας το έργο εκτός προγράμματος και προϋπολογισμού. Επομένως, τα logistics αποσκοπούν στον περιορισμό των σφαλμάτων και των δαπανών, καθώς και στη βελτιστοποίηση του χρονοδιαγράμματος.
Εφαρμογή των Logistics στις κατασκευές
Η βιομηχανία κατασκευών χρειάζεται «έξυπνες» λύσεις στο θέμα των logistics εξαιτίας των δεκάδων και περίπλοκων διαδικασιών, που πρέπει να συντονιστούν μεθοδευμένα κατά την υλοποίηση ενός έργου. Ο αριθμός των εμπλεκόμενων εργολάβων και των λοιπών συντελεστών, η τήρηση των ενδεδειγμένων μέτρων ασφαλείας, όπως και άλλων κανονισμών που θα πρέπει να εφαρμόζονται, ο ποιοτικός έλεγχος των υλικών και φυσικά η μέριμνα για την ταχεία εξέλιξη του έργου είναι μόνο ορισμένοι από τους παράγοντες, οι οποίοι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.
Το πρώτιστο βήμα, που συνάμα αποτελεί και την μεγαλύτερη πρόκληση για τη διαχείριση ενός κατασκευαστικού project, είναι ο προγραμματισμός. Σε αυτόν θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι εκτιμήσεις για τις πρώτες ύλες που θα χρησιμοποιηθούν, τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης, η αξιοποίηση των αποθεμάτων και η έγκαιρη εκτέλεση νέων παραγγελιών, η αποθήκευση των υλικών και η μεταφορά τους στον χώρο του εργοταξίου, το αυστηρό πλάνο παραγωγής, οι διαδικασίες συσκευασίας – συναρμολόγησης και η απομάκρυνση των αδρανών υλικών.
Σημαντικό κομμάτι του προγραμματισμού είναι και η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, τόσο στον χώρο της κατασκευής όσο και στις υπόλοιπες δομές (αποθηκάριοι, οδηγοί οχημάτων, συναρμολογητές κ.ά.). Για να μπορέσει το προσωπικό να είναι αποδοτικό, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσει εις βάθος τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν βάσει του προγραμματισμού. Συνεπώς, απαιτείται ολοκληρωμένη εκπαίδευση, η οποία θα επεκτείνεται σε κανονισμούς (περιβαλλοντικούς, ασφαλείας κ.ά.), καθώς και σε διαδικασίες που σχετίζονται με τη διαχείριση των υλικών και του εξοπλισμού. Η εκπαίδευση μπορεί να γίνει ανά ομάδες, δια ζώσης ή διαδικτυακά από εξειδικευμένους managers σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα.
Επίσης, ο άρτιος προγραμματισμός δεν βοηθά μόνο στην επίτευξη των χρονικών στόχων, αλλά προσφέρει πλήθος πλεονεκτημάτων. Καταρχάς, ο προσεγμένος υλικοτεχνικός σχεδιασμός επιτρέπει τη σωστή αποθήκευση των οικοδομικών υλικών, γεγονός που βελτιώνει την παραγωγικότητα και μειώνει την πιθανότητα ζημίας. Επιπλέον, με τον συντονισμό των διαδικασιών, το εργοτάξιο διατηρείται ασφαλές, πληροί τους κανόνες υγιεινής και επιτελούνται πιο εύκολα οι μετακινήσεις. Οι παραδόσεις γίνονται στην ώρα τους και υπάρχει μειωμένη παραγωγή απορριμμάτων, συμβάλλοντας στη βιωσιμότητα των κτιρίων. Αναμφίβολα, κύριος στόχος είναι ο περιορισμός των δαπανών και η διατήρηση της προδιαγεγραμμένης ποιότητας του έργου. Η βελτιστοποίηση στη διαχείριση πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού είναι μία από τις σπουδαιότερες λειτουργίες των logistics. Μέσα σε τόσες διαδικασίες που διεκπεραιώνονται καθημερινά είναι εύκολο να προκύψουν σπατάλες, οι οποίες μακροπρόθεσμα επιβαρύνουν το τελικό κόστος. Ο εντοπισμός και ο περιορισμός των εν λόγω δαπανών μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με τη θέσπιση προγράμματος, σύμφωνα με το οποίο θα χρησιμοποιούνται οι ελάχιστοι δυνατοί πόροι και θα εφαρμόζονται καινοτόμες πρακτικές που θα ενισχύουν την παραγωγικότητα.
Άλλη μια διαδικασία την οποία καλούν να φέρουν εις πέρας τα logistics είναι η συντήρηση των οχημάτων και των οικοδομικών μηχανημάτων. Ο εξοπλισμός έχει τεράστια σημασία για το κατασκευαστικό έργο, εξού και κάθε εταιρεία προσπαθεί να εξασφαλίζει τη σωστή λειτουργία του, αποφεύγοντας περιττές χασούρες και ατυχήματα. Συνήθως, η διαχείριση του εξοπλισμού και του στόλου γίνεται σύμφωνα με ένα πλάνο που αναπτύσσεται εντός της εταιρείας, ανάλογα με το εύρος του κατασκευαστικού έργου και τα πρότυπα ποιότητας που ορίζονται από τους κανονισμούς και τον ευρύτερο προγραμματισμό.
Το «ταξίδι» από τον προμηθευτή στον κατασκευαστή
Όπως αναφέραμε παραπάνω, η μεταφορά των δομικών υλικών στον τόπο κατασκευής είναι μία μείζονος σημασίας διαδικασία, η οποία θα πρέπει να γίνεται με συνέπεια, ώστε να αποφεύγονται απρόοπτες καθυστερήσεις και δαπάνες. Συνιστώσες, όπως η τοποθεσία του εργοταξίου (αν βρίσκεται σε κάποιο νησί ή ορεινή δύσβατη περιοχή), η διαθεσιμότητα των υλικών και το κυμαινόμενο κόστος μεταφοράς, λόγω της ενεργειακής κρίσης, επηρεάζουν καθοριστικά τις διαδικασίες προμήθειας των κατασκευαστικών εταιρειών. Επομένως, γεννάται η απορία ποιοι είναι οι σύγχρονοι και πιο αποτελεσματικοί τρόποι με τους οποίους επιτυγχάνεται η μεταφορά των οικοδομικών προϊόντων; Το ερώτημα αυτό θα μαςτο απαντήσει η ίδια η αγορά.
Ο Γεώργιος Μπέσκος, Προϊστάμενος Μεταφορών Εσωτερικού της ΣΙΔΕΝΟΡ Β.Χ. επισημαίνει ότι η βιομηχανία κατασκευών είναι ένας ιδιαίτερος κλάδος, στον οποίο χρειάζεται η επιστράτευση πολλών μέσων για την τελική παράδοση των υλικών. «Ο κατασκευαστικός κλάδος είναι από τους πιο απαιτητικούς και χρειάζονται πολλές κατηγορίες νταλικών για να επιτελεστεί το μεταφορικό έργο. Χρησιμοποιούνται σκραπατζίδικες (μεταφορά 1ης ύλης χάλυβα, αδρανή υλικά), flat truck (παλέτες με τούβλα, χάλυβας κ.ά.) κουρτίνες (τσιμέντα, γυψοσανίδες, dow, iton) και Dump truck (ανατροπή πρώτων υλών σε εργοτάξια, καθώς και ευθύγραμμο χάλυβα). Φυσικά μη ξεχνάμε ότι για να φτάσουν όλα τα υλικά στα σημεία που τα χρειαζόμαστε πρέπει να επιστρατεύσουμε παπαγάλους, τηλεσκοπικούς, καθώς και οικοδομικούς γερανούς. Όλα τα παραπάνω στοιχεία μαζί οικοδομούν» αναφέρει χαρακτηριστικά. Τα logistics του κατασκευαστικού κλάδου μπορεί να πραγματοποιηθούν πολύ πιο εύκολα και αποτελεσματικά με τη χρήση ενός συστήματος διαχείρισης μεταφορών. Εφαρμόζεται για τον προγραμματισμό των διαδρομών (μεμονωμένων ή επαναλαμβανόμενων), την επίβλεψη της μεταφοράς, την αυτόματη αποστολή εργασιών στους οδηγούς και την πιο αποδοτική διαχείριση του στόλου. Έτσι, υπάρχει καλύτερη οργάνωση και έλεγχος με αποτέλεσμα να εξοικονομείται χρόνος και να αυξάνονται τα περιθώρια κέρδους.
Ο Νίκος Μπόζος, Γενικός Διευθυντής Εξαγωγών & Εφοδιαστικής Αλυσίδας του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ, τονίζει τον ρόλο των προηγμένων τεχνολογιών στη διαδικασία εφοδιασμού. Όπως δηλώνει: «Στον Όμιλο ΗΡΑΚΛΗΣ, αναγνωρίζοντας τη συμβολή των Logistics στην αύξηση της παραγωγικότητας και την καλύτερη εμπειρία του πελάτη, επενδύουμε διαρκώς σε νέες τεχνολογίες και διαδικασίες. Ενδεικτικά αναφέρω την εφαρμογή ενός σύγχρονου συστήματος τηλεματικής παρακολούθησης και διαχείρισης οχημάτων μεταφοράς σκυροδέματος. Το σύστημα που καταγράφει στίγμα και οδηγική συμπεριφορά, έχει συνεισφέρει σημαντικά στην ελαχιστοποίηση του χρόνου αναμονής παραλαβής και παράδοσης, αφού έχουμε πλέον τη δυνατότητα υπολογισμού του χρόνου άφιξης του οχήματος μεταφοράς από τα προηγούμενα δρομολόγια και άμεσης προετοιμασίας του επόμενου. Επιπλέον, συμβάλλει στην αύξηση της αποδοτικότητας, στη μείωση κόστους και στη βελτίωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος».
Ανάγκες των Ελληνικών Περιφερειών
Η Ελλάδα είναι μία κατεξοχήν ορεινή χώρα με πάρα πολλά νησιά, γεγονός που θέτει πολλαπλά εμπόδια στην μεταφορά και στην αποθήκευση των δομικών υλικών στις πιο απομακρυσμένες από τα μεγάλα αστικά κέντρα περιοχές. Είναι εύλογο πως, ανάλογα με τις ιδιαίτερες γεωμορφολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιφέρεια, υπάρχουν και διαφορετικές ανάγκες στον κλάδο των logistics που θα πρέπει να καλυφθούν, ώστε να επιτυγχάνεται η βέλτιστη εξυπηρέτηση τους. Ο προσεγμένος προγραμματισμός μεταφοράς και προμήθειας μπορεί να επιφέρει σε αυτές τις περιπτώσεις εντυπωσιακά αποτελέσματα στον χρόνο και στο κόστος. Τις κυριότερες προκλήσεις που καλούνται να ξεπεράσουν τα logistics του κατασκευαστικού τομέα στις νησιωτικές περιοχές επεξηγεί ο Κωνσταντίνος Φ. Βατούσης, Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, Γενικός Γραμματέας του Περιφερειακού ΤΕΕ Βορειοανατολικού Αιγαίου: «Η εφοδιαστική αλυσίδα των οικοδομικών υλικών αποτελεί έναν ιδιαίτερο τομέα με προοπτικές εξέλιξης στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου. Πολεοδομικά, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο είναι ευνοϊκό για τα logistics τα τελευταία χρόνια, αλλά παράλληλα απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στον τομέα, αύξηση των χρηματοδοτικών εργαλείων/προγραμμάτων και κίνητρα για την ανάπτυξη της οικοδομικής δραστηριότητας. Τέλος, απαιτείται βελτίωση των ακτοπλοϊκών συνδέσεων, αναβάθμιση των υποδομών και ικανός αριθμός δρομολογίων μεταξύ των νησιών και της ηπειρωτικής Ελλάδας».
Η ύπαρξη σύγχρονων υποδομών μετακίνησης είναι το κλειδί για την ομαλή λειτουργία των logistics υπογραμμίζει ο Γεώργιος Ταβερναράκης, Πολιτικός Μηχανικός, Πρόεδρος ΔΕ του ΤΕΕ Ανατολικής Κρήτης: «Τα βασικότερα θέματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, όσον αφορά τις κατασκευές στην Κρήτη, είναι σε υποδομές διακίνησης προϊόντων (δρόμοι, λιμάνια, logistics hub κ.ά.), στην εκπαίδευση/κατάρτιση των επαγγελματιών του κλάδου και σε τεχνολογίες. Τα logistics αποτελούν ένα σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της ανάπτυξης. Τα πολυαναμενόμενα έργα, όπως το Αεροδρόμιο Καστελιού και ο νέος ΒΟΑΚ, εκτιμώ ότι θα συμβάλουν σημαντικά στην ανάπτυξη του κλάδου των logistics που εξυπηρετεί τις κατασκευές. Τα επόμενα χρόνια αναμένεται αύξηση των κατασκευών στην νότια Κρήτη και θεωρώ ότι η προκήρυξη της μελέτης, και φυσικά της κατασκευής, τόσο του Νότιου Οδικού Άξονα όσο και των κάθετων συνδετηρίων αξόνων, θα συμβάλει σημαντικά στην ασφάλεια και στην ταχύτητα των μεταφορών, αλλά και των εσωτερικών μετακινήσεων».
Διαχείριση ΑΕΚΚ και Βιωσιμότητα
Αναπόσπαστο τμήμα των logistics αποτελεί η διαχείριση των Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), τα οποία προκύπτουν κατά τη διάρκεια ή με το πέρας της οικοδομικής δραστηριότητας. Με την ολική ή τμηματική κατεδάφιση ενός κτιρίου προκύπτει ένα πλήθος αναξιοποίητων υλικών, όπως τούβλα, χώμα, κομμάτια τσιμέντου, πλάκες, χαλίκια, γυαλί, ξύλο, μέταλλα και άμμος. Αντίστοιχα το ίδιο συμβαίνει και κατά τη διαδικασία κατασκευής ενός έργου, που δημιουργούνται απόβλητα κυρίως από πλαστικά, καλώδια, χρώματα, κόλλες και συσκευασίες. Τα έργα υποδομής δεν αποτελούν εξαίρεση στον κανόνα, καθώς κατά τη συντήρηση ή την κατασκευή οδών, γεφυρών, πλατειών κ.ά. προκύπτει αφθονία υλικών.
Γίνεται αντιληπτό ότι από τις κατασκευαστικές δραστηριότητες δημιουργούνται ΑΕΚΚ, τα οποία πρέπει να απομακρυνθούν από το εργοτάξιο και στη συνέχεια να αξιοποιηθούν, ακολουθώντας τις αρχές της βιωσιμότητας. Ως εκ τούτου, πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τη συγκέντρωση και τη διαλογή όλων αυτών των αποβλήτων, να υπάρξουν ειδικά οχήματα που θα τα μεταφέρουν σε ειδικές δομές και έπειτα εκεί να γίνει η ανακύκλωση τους. Παρόλο που η συγκεκριμένη διαδικασία φαντάζει εξαιρετικά περίπλοκη και χρονοβόρα, αν εκτελεστεί μεθοδευμένα καθ’ όλη τη διάρκεια, μπορεί να αυξήσει σε μεγάλο βαθμό την παραγωγικότητα και να επιφέρει αξιοσημείωτα κέρδη στην επιχείρηση, ενώ παράλληλα ενισχύεται ο θετικός περιβαλλοντικός αντίκτυπος.
Ο Σταύρος Κωστελίδης, της Kostelidis Recycling ΕΠΕ, περιγράφοντας αναλυτικά τη διαδικασία απομάκρυνσης και ανακύκλωσης των ΑΕΚΚ, εξηγεί: «Μετά την κατεδάφιση-εκσκαφή, τα απόβλητα μεταφέρονται προς μονάδα ανακύκλωσης ΑΕΚΚ, όπου εκεί ζυγίζονται σε γεφυροπλάστιγγα. Έπειτα, μηχανήματα τροφοδοτούν τα απόβλητα στο κόσκινο, όπου γίνεται χειρωνακτική διαλογή και διαχωρισμός των ΑΕΚΚ από άλλα υλικά, όπως ξύλο, πλαστικό και σίδερο. Τα υλικά αυτά αποθηκεύονται σε containers ως ότου οδηγηθούν σε αντίστοιχες μονάδες ανακύκλωσης. Τα υπολειπόμενα απόβλητα διαχωρίζονται ανάλογα με το μέγεθός τους και οδηγούνται στον σπαστήρα, όπου και γίνεται η θραύση τους. Έτσι, παράγονται αδρανή υλικά όπως: Άμμο Α’, Άμμο Β’, Γαρμπίλι, 3Α και Σκύρα». Συμπεραίνουμε ότι τα logistics έχουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη κάθε επιχειρηματικού κλάδου, χωρίς η βιομηχανία κατασκευών να αποτελεί την εξαίρεση του κανόνα.
Η αξιοποίηση των καινοτόμων τεχνολογιών, αλλά και των «έξυπνων» πρακτικών στην εφοδιαστική αλυσίδα, μπορεί να επιφέρει την υλοποίηση πιο ποιοτικών έργων, αύξηση της παραγωγικότητας, μεγαλύτερη ασφάλεια στα εργοτάξια, γρηγορότερες μετακινήσεις, περισσότερο κέρδος και περιορισμό των δαπανών. Με άλλα λόγια, επιτυγχάνεται ο συντονισμός δεκάδων περίπλοκων διαδικασιών, με γνώμονα πάντοτε το βέλτιστο αποτέλεσμα. Δικαιολογημένα λοιπόν τα logistics κατέχουν πρωτεύοντα ρόλο και βρίσκονται στον πυρήνα των κατασκευαστικών δραστηριοτήτων. Για να επιτύχει μία επιχείρηση σήμερα, αλλά και για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που θέτει ο ανταγωνισμός, θεωρείται κρίσιμο να διαθέτει αναπτυγμένο και τεχνολογικά σύγχρονο σύστημα logistics.
Πηγή:
Comments are closed.